سرترالین (Sertraline)

الف‌‌- سرترالین چگونه اثر می‌کند؟

- سرترالین سبب مهار باز جذب سروتونین از پایانه‌های پیش سیناپسی و بالا بردن غلظت سروتونین در دستگاه عصبی مرکزی می‌شود، همچنین به میزان کمی از جذب مجدد دوپامین جلوگیری می‌کند.

ب‌ - سرترالین در چه مواردي استفاده مي‌شود؟

اين دارو براي درمان بيماري فعلي شما تجويز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه يا توصيه به ديگران جدا خودداري نماييد.

این دارو برای درمان افسردگی، وسواس، ترس، استرس پس از حوادث فیزیکی ناگوار، اختلال خلقی دوران قاعدگی و اضطراب به کار می­رود.

نکاتي که بايد قبل از مصرف سرترالین  به آن ها توجه نمود:

پ‌- در چه مواردي باید از مصرف سرترالین   خودداری کرد؟

- در صورت وجود هرگونه حساسیت نسبت به داروی سرترالین و یا سایر اجزای تشکیل دهنده از مصرف این دارو خودداری نموده و با پزشک خود مشورت نمایید.

- در صورت مصرف داروی پیموزاید، از مصرف داروی سرترالین خودداری نمایید.

- در صورت مصرف داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز (مانند سلژیلین) تا 14 روز پس از قطع این داروها، مصرف سرترالین را شروع نکنید.

ت‌- ملاحظات مصرف سرترالین در دوران بارداری و شيردهي چیست؟

- مصرف در بارداري:

سازمان غذا و داروي ايالات متحده (FDA) مصرف اين دارو را در حاملگي جزو گروه C قرار داده است، بدين معني که مطالعات انجام گرفته بر روي حيوانات آزمايشگاهي باردارحاکی از تاثير سوء بر روي جنين و ميزان باروري است، اما مطالعات کافي و کنترل شده در خصوص مصرف اين دارو در دوران بارداري در انسان وجود ندارد و یا مطالعات جامعی بر روی حیوان و زنان باردار موجود نیست. بنابراین مصرف اين دارو تنها در حالتي در بارداري مجاز است كه فواید استفاده از آن نسبت به خطرات ناشی از مصرف آن برتر باشد.

- مصرف در شيردهي:

از آنجايي كه اين دارو در شير مادر ترشح می‌شود، بنابراين مصرف آن در دوران شيردهي تنها در حالتي مجاز است كه پزشك لزوم مصرف آن را تشخيص بدهد.

ث‌- مواردی را که قبل از مصرف سرترالین باید به پزشک خود اطلاع دهید، چیست؟

- اگر مبتلا به بیماری‌های کلیوی می‌باشید،

- اگر مبتلا به بیماری‌های کبدی می‌باشید،

- اگر سابقه ابتلا به سکته مغزی، قلبی و یا تشنج دارید،

- اگر مشکلات قلبی- عروقی دارید،

- اگر مبتلا به گلوکوم با زاویه بسته هستید،

- اگر داروهای مربوط به اعصاب و روان و ضدتشنج مصرف می‌کنید،

- اگر مبتلا به اختلالات دوقطبی و یا شیدایی هستید،

- اگر مبتلا به دیابت ملیتوس هستید،

- اگرسابقه خونریزی (به ویژه گوارشی) دارید،

- اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید،

- اگر در دوران شیردهی می‌باشید،

و هر گونه شرایط پزشکی دیگر را به پزشک خود اطلاع دهید.

ج‌- در صورت مصرف هم زمان چه داروهایی با سرترالین، مطلع کردن پزشک مهم است؟

لطفا در صورت استفاده از هر نوع دارویی از جمله داروهای بدون نسخه و به ویژه مواردی که در زیر آمده است حتما پزشك و یا دکتر داروساز خود را مطلع نمایید.

- آستمیزول

- پیموزاید

- مهارکننده‌های مونو آمین اکسیداز (مانند سلژیلین)

- داروهای سرتونرژیک ( برای مثال سیتالوپرام، فلوکستین، آمی‌تریپتیلین، نورتریپتیلین، ایمیپرامین، ونلافاکسین، ترازودون)

- دیازپام

- سايمتيدين

- سیزاپراید

- دی‌سولفیرام

- وارفارین

- دیگوکسین

- لیتیم

- الکل

- فراورده های حاوی گیاه St john's wort (علف چای)

به بیماران توصیه می‌شود فهرستی از داروهایی که مصرف می‌کنند را همراه خود داشته باشند تا زمانی که یک داروی جدید را دریافت می‌کنند، آن را به پزشک و یا دکتر داروساز خود نشان دهند.

چ‌- مقدار مصرف معمول سرترالین  چیست؟

مقدار مصرف هر دارو را پزشك معين مي‌نمايد. اما مقدار مصرف معمول دارو به شرح ذيل است:

برای درمان افسردگی و وسواس:

- بزرگسالان:

ابتدا مقدار 50 میلی‌گرم روزانه، صبح‌ها و یا عصرها، تجویز می‌شود و در صورت نیاز پس از چند هفته در فواصل حداقل یک هفته‌ای به این میزان 50 میلی‌گرم افزوده می‌شود.

- کودکان:

برای درمان وسواس در کودکان 12-6 ساله، ابتدا 25 میلی‌گرم در روز و در نوجوانان 17-13 ساله، 50 میلی‌گرم یک بار در روز، صبح‌ها و یا عصرها تجویز می‌شود و در فواصل حداقل یک هفته‌ای مقدار مصرف بر حسب نیاز یا تحمل بیمار افزایش می‌یابد.

برای درمان اختلالات ترس، استرس پس ازحوادث فیزیکی ناگوار:

- بزرگسالان:

 25 میلی‌گرم روزانه، صبح‌ها یا عصرها تجویز می‌شود. پس از یک هفته مقدار مصرف را بر حسب نیاز به میزان روزانه 50 میلی‌گرم افزایش می‌یابد و سپس بر حسب نیاز و یا تحمل بیمار در فواصل حداقل یک هفته‌ای، 50 میلی‌گرم به این مقدار اضافه می‌شود.

 برای درمان اختلالات خلقی دوران قاعدگی:

50 میلی‌گرم روزانه یا فقط در فاز لوتئال (از زمان تخمک‌گذاری تا حدود 14 روز) مصرف می‌شود.

- حداکثر مقدار مصرف برای درمان اختلالات خلقی دوران قاعدگی 150 میلی‌گرم در روز و در بقیه موارد 200 میلی‌گرم در روز است.

نکات مهم در خصوص نحوه صحيح مصرف سرترالین   چیست؟

- اين دارو را می‌توان همراه با غذا یا بدون آن مصرف نمود. در صورت بروز عوارض گوارشی توصیه می‌گردد سرترالین به همراه غذا مصرف شود.

-  به دلیل احتمال بروز سرگیجه، اختلال در تصمیم‌گیری، تفکر و مهارت‌های حرکتی، از رانندگی و کار با وسایلی که نیاز به هوشیاری کامل دارند، خودداری نمایید.

- دارو را در فواصل زماني منظم ميل نماييد و دوره درمان را كامل كنيد.

در صورت فراموشي مصرف يک يا چند نوبت دارو چه باید کرد؟

در صورت فراموش كردن يك نوبت از مصرف دارو به محض به ياد آوردن آن را مصرف كنيد، اما اگر تقريبا زمان مصرف نوبت بعدي فرا رسيده است، از مصرف آن و يا از دو برابر كردن مقدار مصرف بعدي خودداري نماييد.  

در صورت مصرف بيش از مقدار توصيه شده چه باید کرد؟

- در صورت مصرف اتفاقي بيش از مقدار توصيه شده سريعا به پزشك و يا مراكز درماني مراجعه نماييد.

ح‌- مهم‌ترین و شایع‌ترین عوارض دارویی سرترالین  چیست؟

هر دارو به موازات اثرات درماني ممكن است باعث بروز بعضي عوارض ناخواسته نيز شود، اگر چه همه اين عوارض در يك فرد ديده نمي‌شود. در صورت بروز عوارض زير یا هرگونه عارضه‌ای که در این برگه راهنما ذکر نشده است با پزشك يا دکتر داروساز خود مشورت نمایید.

-توجه: عوارض جانبی سرترالین می‌توانند وابسته به دوز و زمان باشند. شدت بروز علائم با کاهش دوز یا پس از دو هفته از شروع مصرف،کاهش پیدا می‌کند.

عوارض شایع:

اختلالات جنسی، خواب آلودگی، بی‌خوابی، گیجی، سردرد، سرگیجه، خستگی یا ضعف، مشکلات گوارشی از جمله بی‌اشتهایی، اسهال، خشکی دهان، اختلال در هضم، تهوع، دردهای شکمی، نفخ، کاهش وزن.

عوارض غیر شایع:

اختلالات انعقادی و خونریزی غیر عادی، واکنش تهاجمی، حساسیت یا بزرگی پستان، احتباس ادراری، شیدایی، افزایش حرکات بدن، تشنج، تاری دید، برافروختگی، سینوزیت.

-در صورت بروز علائم نادر ولی مهم زیر، سریعا با پزشک یا مراکز درمانی تماس بگیرید:   

سندرم استیون- جانسون (شروع علائم شبیه به سرماخوردگی و سپس بروز علائم پوستی شامل راش و تاول‌های جلدی)،

واکنش‌های آلرژیک شدید (تورم لب، زبان، حلق یا بدن، اشکال در بلع، راش‌های جلدی، غش کردن)

سندرم سروتونین (اسهال، تب، تعریق زیاد، تغییرات خلقی، بی قراری و تپش قلب)